Lojistik çilesine navlun yükü de eklendi

Avrupa’dan siparişleri hızlanan ihracatçının lojistikte yaşadığı sıkıntılar büyüyor. Gümrük kapılarındaki kapasite yetersizliği ve Randevulu Sanal Sıra Sistemi’ne (RSS) geçiş nedeniyle malı sınırda günlerce bekleyen ihracatçının navlun yükü de arttı. Dünya Gazetesi’nden Aysel Yücel’in haberine göre son birkaç haftada Türkiye- Avrupa arası karayolu navlunu yüzde 20’den fazla arttı. Karayolu navlunundaki artışın birkaç farklı nedeni var. Bir yandan araçların Türkiye’den çıkış süresi uzadı, diğer yandan ithalat yükü bulamadığı için dönüşler gecikti. Bu durum piyasada araç ve şoför bulunurluğu sıkıntısı yarattı. Öte yandan ithalat geliri azalan nakliyeci, buradaki açığı kapatmak için ihracat navlununa zam yaptı.

Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) Yönetim Kurulu Başkanı Emre Eldener, ithalat ve ihracat dengesinin bozulmasının özellikle karayolu ihracat navlunlarını yükselttiğini dile getirdi. “Eldener, hem navlunlar yükseldi hem Kapıkule’deki RSS sistemine geçiş nedeniyle transit süreler uzadı” dedi.

Rif Line Lojistik Türkiye Genel Müdürü Mehmet Serkan Erdem, ihracatta talebin çok yüksek olduğunu, ithalatın ise çok azaldığını dile getirerek, “Arz-talep dengesi fena bozuldu. Piyasa çok sıkıntıda” dedi. Erdem’in verdiği bilgiye göre, son birkaç haftada karayolunda navlun yüzde 20’den fazla arttı. Erdem, “İzmir’den Almanya’ya TIR alış ücretimiz 3 bin 300 Euro’dan 4 bin Euro’ya, İstanbul’dan Almanya’ya ise 3 bin 300 Euro’dan 3 bin 600 Euro’ya çıktı” dedi. Ekol Türkiye Ülke Müdürü Arzu Akyol Ekiz de “Dış ticaretteki dengesizlik navlunu artırıyor, aynı zamanda ciddi bir araç sıkıntısı yaratıyor” dedi.

Denizde boş konteyner krizi

Emre Eldener, denizyolunda pandemi ve ithalatın düşüşüne bağlı olarak boş ekipman sorunu yaşandığını dile getirdi. Eldener, “Denizyolunda ihracat navlunlarında 9 ay öncesine göre yüzde 30 civarı bir artış var” dedi. Mehmet Serkan Erdem, ihracattaki yüksek talebe karşın, denizyolunda boş konteyner bulmanın zorlaştığını, gemilerde de yer sıkıntısı yaşandığını dile getirdi. Erdem, “Denizde arz talebe yetişemediği için navlun arttı. Ekim ayında boş konteyner getirme ücreti 75 Euro’dan 125 Euro’ya yükseldi. Geçen hafta Gemlik’ten Jebel Ali Dubai’ye 4 konteyner yüklemek için 7 armatör ile görüştük. Sadece 1 tanesi boş konteyner verebildi” diye konuştu.

RSS sistemine tepkiler artıyor

Avrupa’ya çıkış kapılarında yaşanan sıkıntılara tepkiler artıyor. Arzu Akyol Ekiz, “RSS sisteminde AEO sahibi şirketler için minimum 24 saat, diğer işlemler için ise minimum 48 saatten başlayan bir randevu verme süreci söz konusu. Bu durum da maalesef yığılmalara yol açarak uzun kuyruklar oluşmasına ve yol sürelerinin bir iki gün uzamasına sebep oluyor” dedi. Akyılmaz Nakliyat yetkilisi Çetin Akyılmaz, “Sınır kapıları dert kapısı oldu. Son gelen RSS ile de kangren oldu” dedi.